به نقل از «ایسنا»

برای ایجاد هوش مصنوعی اخلاقی باید «رمز ناخواسته» را بزنیم!

تاریخ انتشار: ۲۲ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۹۶۲۶۳۶

یک پژوهشگر «انجمن سلطنتی ادینبرو» معتقد است که برای ایجاد هوش مصنوعی اخلاقی باید به ذات انسان مراجعه کنیم و عناصری را به کار ببریم که هسته اصلی معنای انسان بودن را تشکیل می‌دهند.

به گزارش ایسنا و به نقل از ارث، هوش مصنوعی و سیستم‌های خودکار به ستون فقرات جامعه مدرن تبدیل شده‌اند. ما در کارهای روزمره خود با آنها روبرو می‌شویم و بیش از آنچه تصور می‌کنیم، به آنها تکیه داریم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این فناوری‌های پیشرفته در حوزه‌های بسیاری، از تلفن‌های همراه و لوازم خانگی هوشمند گرفته تا فرآیندهای صنعتی و تصمیم‌گیری در بخش‌های گوناگون حضور دارند. با وجود این، استفاده فراگیر از آنها یک معمای اخلاقی دوگانه را نیز به همراه دارد و آن این است که چگونه می‌توانیم سیستم‌های رمز مبتنی بر هوش مصنوعی بسازیم که ارزش‌های ما را منعکس کنند و در عین حال، از رفتار مطلوب منحرف نشوند.

دکتر «ایو پول»(Eve Poole)، نویسنده انگلیسی و پژوهشگر «انجمن سلطنتی ادینبرو»(RSE)، دیدگاه جدیدی درباره این موضوع دارد که نشان می‌دهد شاید ما یک عنصر حیاتی را در رویکرد خود نسبت به هوش مصنوعی از دست داده‌ایم. این عنصر حیاتی، خود انسانیت است.

القای انسانیت به ربات‌ها

دکتر پول، این ایده را در کتاب آتی خود با عنوان «ضمیر ربات»(Robot Souls) بررسی می‌کند که قرار است در ماه اوت توسط ناشر بین‌المللی «گروه تیلور و فرانسیس»(Taylor & Francis Group) منتشر شود. او در این کتاب می‌گوید که کلید ایجاد هوش مصنوعی اخلاقی ممکن است در عمق ذات انسان نهفته باشد.

پول ادعا می‌کند که ما در جستجوی کمال، رمز ناخواسته را از مدل‌های هوش مصنوعی خود حذف کرده‌ایم. این رمز ناخواسته شامل احساسات و اراده آزاد و احساس کردن هدف است؛ یعنی همه عناصری که هسته اصلی معنای انسان بودن را تشکیل می‌دهند.

پول گفت: این رمز ناخواسته که در قلب بشریت وجود دارد، شامل احساسات انسانی، تمایل ما به اشتباه، تمایل ما به داستان گفتن، حس ششم عجیب، توانایی ما برای کنار آمدن با عدم قطعیت، احساس تزلزل‌ناپذیر در مورد اراده آزاد خود و توانایی دیدن معنا در جهان اطراف است.

ضمیر ربات

دکتر پول استدلال می‌کند که آنچه از نقطه نظر ماشینی به عنوان اجزای غیرضروری و معیوب به نظر می‌رسد، در واقع برای شکوفایی انسان حیاتی است. این ویژگی‌های انسانی در تضمین کردن امنیت و بقای مشترک ما مؤثر هستند.

از آنجا که هوش مصنوعی همچنان نقش تعیین کننده‌تری را در زندگی ما بر عهده دارد اما با نگرانی‌های فزاینده در مورد تعصبات و اعمال تبعیض‌آمیز همراه است، پول باور دارد که پاسخ ممکن است در همان عناصری نهفته باشد که در ابتدا برای ماشین‌های مستقل غیرضروری می‌دانستیم.

پول ادامه داد: اگر بتوانیم به آن رمز ناخواسته پی ببریم که باعث می‌شود همه ما بخواهیم با یکدیگر به عنوان یک گونه زنده بمانیم و رشد کنیم، می‌توانیم آن را با ماشین‌ها هم به اشتراک بگذاریم و به آنها برای همه مقاصد روح ببخشیم.

کتاب پول یک نقشه عملی را نیز برای تحقق بخشیدن به این مفهوم ارائه می‌دهد. پول در این کتاب، مقررات قوی، ممنوعیت کامل سلاح‌های خودکار و یک سازمان صدور مجوز را پیشنهاد می‌کند تا تضمین شود که هرگونه تصمیم نهایی در مورد زندگی انسان، در دست خود انسان باقی می‌ماند.

نادیده گرفتن کاستی‌های انسان

دکتر پول، بر نیاز به تعریف کردن معیارهای شخصیت حقوقی برای هوش مصنوعی و تعیین کردن یک مسیر پیش‌رونده به سوی آن تاکید کرد و توضیح داد که نقص‌های بشریت، ما را بر آن داشت تا هنگام ساختن هوش مصنوعی، بسیاری از ویژگی‌های حیاتی را نادیده بگیریم. اعتقاد بر این بود که ربات‌های بدون احساسات، شهود، خطا و هدف، کارآیی کمتری دارند.

وی افزود: با بررسی دقیق‌تر این ویژگی‌های به اصطلاح غیرعقلانی، مشخص می‌شود که آنها از مبدأ رمزگذاری روح سرچشمه می‌گیرند. این رمز ناخواسته است که ما را به انسان تبدیل می‌کند و به تقویت نوع‌دوستی متقابل می‌پردازد که بشریت را شکوفا می‌کند.

کتاب ضمیر ربات، تحولات اخیر در حوزه هوش مصنوعی را به طور انتقادی بررسی می‌کند و به مرور مفاهیم در حال تکامل آگاهی و ضمیر می‌پردازد. این کتاب، رمز ناخواسته ما را مد نظر قرار می‌دهد و خواستار تمرکز مجدد روی این جنبه‌های اغلب نادیده گرفته‌ شده است. به گفته دکتر پول، زمان آن فرا رسیده است که نحوه برنامه‌نویسی هوش مصنوعی را دوباره بررسی کنیم زیرا ممکن است کلید ایجاد هوش مصنوعی اخلاقی، قابل اعتماد و موثر در ذات انسانی ما نهفته باشد.

ربات‌ها و آگاهی

مرز بین رباتیک و آگاهی، یک مرز هیجان‌انگیز و پیچیده به شمار می‌رود و این مفهوم همیشه موضوع پژوهش‌ها و حدس و گمان‌های بسیاری بوده است.

آگاهی که ما تجربه می‌کنیم، محصول مغز بیولوژیکی ما است و خودآگاهی، درک و توانایی تجربه احساسات را در بر دارد. آگاهی دادن به ربات‌ها نه تنها آگاهی یافتن از وضعیت و محیط اطراف را شامل می‌شود، بلکه توانایی قضاوت ذهنی و تجربه کردن احساسات و ادراک در مورد خود را نیز در بر دارد.

مدل‌های گوناگونی از آگاهی مصنوعی ارائه شده است. یکی از آنها نظریه اطلاعات یکپارچه است که نشان می‌دهد آگاهی زمانی به وجود می‌آید که یک سیستم دارای مقدار زیادی اطلاعات یکپارچه باشد. برخی دیگر پیشنهاد می‌کنند که هوشیاری از محاسبات پیچیده در میان نورون‌های مغز پدید می‌آید و نشان می‌دهد محاسبات مشابه در یک سیستم رباتیک می‌توانند نوعی آگاهی را ایجاد کنند.

در هر حال، ما هنوز با درک خودآگاهی انسان فاصله زیادی داریم، چه رسد به اینکه آن را در ربات‌ها تکرار کنیم. ساخت یک ربات آگاه نه تنها چالش‌های فنی را شامل می‌شود، بلکه پرسش‌های اخلاقی و فلسفی را نیز مطرح می‌کند. اگر یک ربات هوشیار باشد، احتمالا حقوقی خواهد داشت و ما موظف خواهیم بود که رفتار متفاوتی را با آن داشته باشیم.

علاوه بر این، القای هوشیاری به ربات‌ها پتانسیل رنج را به همراه دارد. اگر یک ربات بتواند احساس کند، احتمالا درد، ترس، دلتنگی یا سایر احساسات منفی را تجربه خواهد کرد. چنین ملاحظاتی، این ضرورت را پدید می‌آورند که با احتیاط به موضوع نزدیک شویم.

در نهایت، باید تاکید کرد که اگرچه برخی از سیستم‌های هوش مصنوعی ممکن است رفتاری را از خود نشان دهند که آگاهانه یا احساسی به نظر می‌رسد اما این بدان معنا نیست که آنها واقعا تجربیات خود را به روش انسان‌ها احساس یا درک می‌کنند. هوش مصنوعی براساس الگوریتم‌های برنامه‌ریزی‌شده و الگوهای آموخته‌شده و بدون داشتن آگاهی، احساسات یا تجربه ذهنی کار می‌کند.

با وجود این، حوزه هوش مصنوعی و رباتیک به سرعت در حال تکامل یافتن است. بنابراین، سال‌های آینده بدون شک اکتشافات، پیشرفت‌ها و چالش‌های جدیدی را به همراه خواهند داشت که می‌توانند درک ما را در مورد آگاهی ربات‌ها تغییر دهند.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: هوش مصنوعی ربات هوش مصنوعی اخلاقی مهار تورم و رشد تولید تولید دانش بنیان و اشتغال آفرین دانش بنیان ها در نمایشگاه آبادیران برگزیده ها نمایشگاه آبادیران دانشگاه تهران هوش مصنوعی مهار تورم و رشد تولید تولید دانش بنیان و اشتغال آفرین دانش بنیان ها در نمایشگاه آبادیران برگزیده ها دکتر پول ربات ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۶۲۶۳۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حراج تاریخی ایلان ماسک : خدمتکار خانگی انسان‌ نما، زیر ۳۰ هزار دلار

ربات‌های انسان‌نما نسل جدید و مورد انتظاری از ربات‌ها هستند که با استقبال خوبی از جانب مردم و تولیدکنندگان و توسعه‌دهندگان مواجه شده‌اند. درحالی‌که شاید در گذشته این نوع ربات‌ها فقط در داستان‌ها و فیلم‌های علمی-تخیلی حضور داشتند و کسی فکرش را نمی‌کرد که به همین شکل به زندگی روزمره ما وارد شوند، اما به نظر می‌رسد این امر در حال وقوع است.

به گزارش ایسنا، به نظر می‌رسد شرکت تسلا در توسعه ربات انسان‌نمای اپتیموس (Optimus) پیشرفت جدیدی داشته است و طبق اعلام «ایلان ماسک»، کارآفرین معروف و مدیرعامل تسلا، فروش این ربات می‌تواند تا سال میلادی آینده آغاز شود.

ایلان ماسک البته پیش‌بینی جسورانه‌ای در مورد ربات‌های انسان‌نما کرده است. وی ضمن افشای تاریخ احتمالی عرضه اپتیموس ادعا کرد که این ربات‌ها می‌توانند به ارزشمندترین دارایی شرکت تسلا تبدیل شوند: «من فکر می‌کنم اپتیموس از هر چیز دیگر ارزشمندتر خواهد بود».

ربات اپتیموس در حال حاضر کارهای ساده‌ای را در کارخانه‌های این شرکت انجام می‌دهد. همچنین خبری که چند ماه پیش منتشر شد نشان داد که ربات‌های اپتیموس به کارخانه‌های بزرگ در سراسر ایالات‌متحده ارسال شده یا خواهند شد. با توجه به اطلاعات منتشرشده به نظر می‌رسد که ماسک، رقمی بین ۲۰هزار تا ۲۵هزار دلار را برای فروش این ربات‌ها در نظر خواهد داشت.

ایلان ماسک به‌تازگی گفته است: «ما قادریم کارهای ساده کارخانه‌ای یا حداقل این‌طور بگویم، کارهای کارخانه‌ای را در آزمایشگاه انجام دهیم. ما فکر می‌کنیم اپتیموس را در تولید محدود در کارخانه خود خواهیم داشت و تا قبل از پایان سال جاری خواهد توانست وظایف مفیدی را انجام دهد. سپس فکر می‌کنم ممکن است بتوانیم آن را تا پایان سال آینده به فروش برسانیم. این‌ها فقط حدس و گمان است. اگر یک ربات انسان‌نما دارید که قادر به حرکت در واقعیت و انجام وظایف در صورت درخواست است، هیچ محدودیت معناداری برای اندازه اقتصادی آن وجود ندارد».

شواهد حاکی از آن است که شرکت تسلا به‌طور کامل توسعه هوش مصنوعی را به‌عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت خود پذیرفته است، اما ایلان ماسک فکر می‌کند که تسلا باید به‌عنوان یک شرکت هوش مصنوعی یا یک شرکت رباتیک شناخته شود: «اگر شرکت تسلا را یک شرکت خودروسازی صرف می‌دانید، اساساً این اشتباه است و اگر سؤال اشتباهی بپرسید، پاسخ درست به آن غیرممکن است؛ بنابراین منظورم این است که اگر کسی باور ندارد که تسلا می‌خواهد خودمختاری را حل کند، فکر می‌کنم نباید در شرکت سرمایه‌گذاری کند».

ماسک مطمئن است که تسلا مسئله فناوری خودران خودروها را با یا بدون او حل خواهد کرد. بااین‌حال، توسعه ربات انسان‌نمای اپتیموس موضوع دیگری است، زیرا خطرات خاص خود را دارد. در اوایل سال جاری ایلان ماسک گفته بود که می‌خواهد ۲۵ درصد کنترل رأی را در تسلا به دست آورد تا ببیند آیا توسعه اپتیموس ایمن است و به‌درستی انجام می‌شود؟

خبر جدید ماسک در زمانی اعلام شده است که تعداد زیادی از شرکت‌ها روی توسعه ربات‌های انسان‌نما سرمایه‌گذاری کرده‌اند. چندین شرکت ازجمله هوندا، هیوندای، بوستون داینامیکس و فیگور، فعالانه در حال توسعه انواع ربات‌های انسان‌نمای خود هستند.

بااین‌حال ماسک بر این باور است که تسلا به‌طور منحصربه‌فردی در جایگاه رهبری تولید تجاری چنین ربات‌هایی قرار دارد. همان‌طور که گفته شد به گفته ماسک، نمونه اولیه اپتیموس در حال حاضر وظایف ساده‌ای را در کارخانه‌های تسلا انجام می‌دهد.

چشم‌انداز بزرگ‌تر برای تسلا

با توجه به کاهش فروش خودروهای برقی تسلا، این اطلاعیه در مورد ربات اپتیموس اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. این شرکت اخیراً کاهش ۹ درصدی سالانه درآمد سه‌ماهه را گزارش کرده است که بزرگ‌ترین کاهش آن از سال ۲۰۱۲ است. علاوه بر این، فروش خودروهای تسلا در سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۴ بیش از ۲۰ درصد نسبت به سه‌ماهه قبل کاهش یافته است.

شاید به همین دلیل است که ایلان ماسک در مورد برنامه جاه‌طلبانه رباتیک خود برای اطمینان بخشیدن به سرمایه‌گذاران چنین خبرهایی را اعلام می‌کند. تأکید او بر ربات‌های انسان‌نما نشان‌دهنده تلاش حساب‌شده برای تغییر موقعیت تسلا در بازار است؛ شاید او تصور می‌کند که فروش ربات‌ها درنهایت به بخش بزرگی از تجارت تسلا تبدیل می‌شود.

درعین‌حال، ربات اپتیموس به شکل غیرقابل‌انکاری با سرعتی ثابت در حال پیشرفت است. ویدیویی که به‌تازگی منتشر شده، نسخه جدیدی از آن را نشان داد که وظایفی مانند تا کردن یک لباس را در تأسیسات تسلا انجام می‌دهد.

بااین‌حال، اظهارات ماسک را باید کمی خوش‌بینانه تلقی کرد، زیرا او در گذشته نیز چندین بار وعده‌های پیش از موعد داده است. به‌عنوان مثال در سال ۲۰۱۹ ادعا کرد که تسلا تا سال ۲۰۲۰ یک‌میلیون ربوتاکسی در جاده‌ها خواهد داشت، اتفاقی که هنوز در سال ۲۰۲۴ رخ نداده است.

رقابت شدید

تسلا در این زمینه رو به رشد با رقابت شدیدی روبرو است. شرکت فیگور که با شرکت‌های بزرگ مایکروسافت و انویدیا پشتیبانی می‌شود، اخیراً همکاری خود با خودروساز آلمانی ب‌ام‌و را برای استقرار ربات‌های انسان‌نما در تأسیسات این شرکت در آمریکا اعلام کرده است. ویدیویی که توسط فیگور در ماه فوریه منتشر شد، ربات آن موسوم به «فیگور ۰۱» را نشان می‌دهد که وظایفی مانند درست کردن قهوه را انجام می‌دهد.به‌طور مشابه، شرکت بوستون داینامیکس هفته گذشته از ربات انسان‌نمای اطلس (Atlas) در یک ویدیو رونمایی کرد که در آن مشاهده می‌شود که در حال انجام مانورهای آکروباتیک، از حالت درازکش به ایستاده و راه رفتن است.

رقابت برای دستیابی به ربات‌های انسان‌نمای تجاری بادوام در حال داغ شدن است. ورود تسلا با آخرین پیش‌بینی‌های جسورانه ایلان ماسک، بُعد جدیدی به این چشم‌انداز فناوری که به‌سرعت در حال تحول است، داده است.

درحالی‌که سال ۲۰۲۵ برای ورود اپتیموس به بازار ممکن است خیلی بلندپروازانه به نظر برسد، تأثیر آن‌ها در آینده نزدیک برای متحول کردن نحوه کار و زندگی انسان‌ها برجسته خواهد بود.

کانال عصر ایران در تلگرام